Sâu Bệnh Hại Thường Gặp Trên Cây Đậu Cove

Sâu Bệnh Hại Trên Cây Đậu Cove

I. Sâu hại và biện pháp phòng trừ trên cây đậu cove

1. Dòi đục thân (Ophiomyia phaseoli)

Đặc điểm hình thái
- Gây hại đáng kể lúc cây còn nhỏ có 3-4 lá và lúc ra hoa. Trưởng thành là ruồi có màu đen bóng, kích thước rất nhỏ, sâu non là dòi có màu trắng ngà, nhộng hình trứng, có màu vàng - nâu.
- Vòng đời trung bình 25-30 ngày. Trong đó giai đoạn trứng: 2-4 ngày; sâu non: 10-12 ngày; nhộng: 12-15 ngày

Đặc điểm gây hại
- Ruồi trưởng thành thường xuất hiện vào sáng sớm hay lúc trời mát; đẻ trứng rời rạc vào mô lá non hoặc trên phần thân gần gốc cây đậu cove
- Dòi đục vào bên trong gân, qua cuống lá và đi dần xuống thân ở nơi tiếp giáp giữa lớp võ và phần gỗ làm lớp võ thân bị nứt. Mỗi thân có từ 1-3 con dòi.
- Dòi thường gây hại khi cây còn non và đang sinh trưởng làm cây dễ bị chết héo, hoặc gây chết nhánh.

dòi đục thân cây đậu cove

Biện pháp phòng trừ
- Tránh trồng gối vụ cây họ đậu liên tục, vệ sinh đồng ruộng, thu gom tàn dư trước khi trồng nhất là cây họ đậu. Bón phân cân đối, xử lý hạt giống trước khi trồng cây đậu cove
- Sử dụng thuốc BVTV có hoạt chất sau: Diazinon (Diazan 50EC, 60 EC)

Xem Thêm: Kỹ Thuật Gieo Trồng Hạt Giống Đậu Cove

2. Sâu đục trái (Maruca testulalis) trên cây đậu cove

Đặc điểm hình thái
- Bướm nhỏ, có màu nâu đậm, trứng màu tráng ngà hình bầu dục. Sâu non màu trắng ngà, đầu màu vàng, trên lưng mỗi đốt có sáu đốm vuông cạnh hay bầu dục màu nâu đậm. Nhộng có màu xanh nhạt sau chuyển màu nâu vàng, toàn thân được bao phủ bởi lớp kén mỏng.

Đặc điểm gây hại
- Trứng đẻ rải rác từ 1-3 quả ở mặt trên lá non hoặc trên hoa, vỏ quả non cây đậu cove. Trứng được đẻ trên hoa, đài và trái non. Sâu non kết hoa lại, ăn phá bên trong hoặc đục vào bên trong trái non, chất phân thãi làm trái bị dơ, dễ rụng. Do sâu nằm sâu trong trái nên khó phòng trị. Nhộng nằm trong các kẹt lá khô. Loài này xuất hiện nhiều trong mùa mưa.

sâu đục trái đậu cove

Biện pháp phòng trừ
Biện pháp canh tác: 
- Không nên xen canh với các cây họ đậu. Vệ sinh vườn trồng, thu gom tàn dư cây trồng trước khi trồng cây đậu cove

Biện pháp hóa học
- Sử dụng thuốc BVTV có hoạt chất sau để phòng trừ
+ Diazinon 6% (30%) + Fenobucarb 4 % (20%) (Vibaba 50EC
+ Emamectin benzoate (Angun 5 WG, Emaben 0.2 EC, Map Winner 10WG);
+ Matrine (Kobisuper 1SL, Wotac 5EC);
+ Oxymatrine (Vimatrine 0.6 SL)

Để bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, nên ngưng khi sử dụng thuốc cần đảm bảo thời gian cách ly..

II. Bệnh hại và biện pháp phòng trừ trên cây đậu cove

1. Bệnh chết héo cây con (Rhizoctonia solani)

Triệu chứng
- Bệnh chủ yếu gây hại ở giai đoạn cây con, làm gốc thân tóp lại, cây đậu cove dễ chết.

Điều kiện phát sinh phát triển của bệnh
- Bệnh tồn tại trong hạt giống nhiễm bệnh. Mưa nhiều, ẩm độ cao là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển.

bệnh héo xanh

Biện pháp phòng trừ
Biện pháp canh tác
- Sử dung giống sạch bệnh, luân canh cây trồng;

Biện pháp hóa học
- Sử dụng thuốc BVTV có hoạt chất sau để phòng trừ
Chitosan (Tramy 2 SL); Copper citrate (Heroga 6.4SL); Cytokinin (Etobon 0.56SL); Kasugamycin (Kamsu 2SL, 4SL); Ningnanmycin (Niclosat 2SL, 4SL, 8SL); Validamycin (Vali 3 SL); Ningnanmycin (Diboxylin 4SL, 8SL); Cucuminoid 5% + Gingerol 0.5% (Stifano 5.5SL)

2. Bệnh đốm vi khuẩn do (Xanthomonas phaseoli) trên cây đậu cove

Triệu chứng
- Bệnh gây ra các đốm cháy rộng trên lá, trên trái đậu cove có những đốm nhỏ xanh nhạt, nhũn nước; sau đó trở nên nâu và khô đi, hình dạng bất thường.

Điều kiện phát sinh phát triển của bệnh
- Bệnh phát sinh và gây hại nặng trong điều kiện ẩm độ cao, đốm bệnh lây lan rất nhanh.

bệnh trên cây đậu cove

Biện pháp phòng trừ
Biện pháp canh tác
- Vệ sinh vườn, thu gom các lá, trái sau khi thu họach.

Biện pháp hóa học
- Hiện nay, do chưa có thuốc BVTV đăng ký trong danh mục để phòng trừ đối tượng này, có thể tham khảo sử dụng các loại thuốc BVTV sau: Champion 77WP, Coc 85WP, Kasumin 2SL, New Kasuran, Canthomil.

3. Bệnh đốm lá (Cercospora canescens và Cercospora cruenta)

Triệu chứng
- Đốm bệnh gây hại bởi C. canescens có dạng tròn đến hơi có góc cạnh với tâm màu nâu, viền xung quanh màu nâu đỏ trên lá; bệnh gây hại nhiều trên đậu Lima và đậu đũa hơn cây đậu cove.
- Đốm bệnh do C. cruenta gây có màu nâu đến màu rỉ sét, hình dạng và kích thước không đều; thường xuất hiện trên thân hoặc trái chín.

Điều kiện phát sinh phát triển của bệnh
- Nguồn bệnh tồn tại trong hạt giống, trên tàn dư cây đậu cove bị nhiễm bệnh.

Biện pháp phòng trừ
Biện pháp canh tác
- Vệ sinh vườn trồng, khi thu hoạch cần thu gom tiêu hủy tàn dư lá, quả bệnh;

Biện pháp hóa học
- Hiện nay, do chưa có thuốc BVTV đăng ký trong danh mục để phòng trừ đối tượng này, có thể tham khảo sử dụng các loại thuốc BVTV sau: Trichoderma viride (Biobus 1.00 WP, Fulhumaxin 5.15SC, 5.65SC); Carbendazim 490g/l + Hexaconazole 10 g/l (V-T Vil 500 SC); Mancozeb (Manozeb 80 WP); Chlorothalonil (Daconil 75WP).

4. Bệnh gỉ sắt: Uromyces appandiculatus

Triệu chứng
- Bệnh hại chủ yếu trên lá, có khi có trên thân, cành và quả. Trên lá vết bệnh lúc đầu là những chấm nhỏ màu trắng bạc, về sau vết bệnh hơi lồi lên, trên vết bệnh có lớp bột màu nâu. Lá bị bệnh co rúm lại, nếu bị nặng lá biến vàng và rụng.
- Trên thân, quả: Triệu chứng bệnh cũng có những đốm nhỏ hơi gồ lên và phủ một lớp bột màu nâu vàng. Cây đậu cove bị bệnh sinh trưởng kém, lá và hoa bị rụng, quả ít.

Điều kiện phát sinh phát triển của bệnh
- Bệnh phát sinh phát triển trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, cây chăm sóc kém.

bệnh rỉ sắt trên cây đậu cove

Biện pháp phòng trừ:
Biện pháp canh tác
- Vệ sinh vườn, thu gom tàn dư từ vụ trước, trồng giống chống bệnh.

Biện pháp hóa học
- Sử dụng một số loại thuốc có hoạt chất: Copper Oxychloride  + Kasugamycin (New Kasuran 16.6WP); Tham khảo sử dụng một số hoạt chất: Carbendazim, Hexaconazole

5. Bệnh phấn trắng (Erysiphe polygoni) trên cây đậu cove

Triệu chứng
- Bệnh hại chủ yếu trên lá, vết bệnh là những đốm lớn không có hình dạng nhất định, trên mặt có lớp phấn màu trắng, sau lan rộng gần hết bề mặt lá sau chuyển màu nâu vàng. Bệnh nặng làm lá khô vàng và rụng.

Điều kiện phát sinh phát triển
- Bệnh phát sinh mạnh trong điều kiện nóng ẩm, nhiệt độ thích hợp 20-260C, bệnh tồn tại và lây lan chủ yếu ở dạng bào tử.

bệnh trên cây đậu cove 1

Biện pháp phòng trừ
Biện pháp canh tác
- Vệ sinh vườn trồng, thu gom tàn dư cây trồng, bón phân cân đối để cây phát triển tốt, tăng cường bón phân kali.

Biện pháp hóa học
- Hiện nay, do chưa có thuốc BVTV đăng ký để phòng trừ, có thể tham khảo sử dụng một số loại thuốc có hoạt chất: Chlorothalonil (Daconil 75WP, 500SC); Citrus oil (MAP Green 3SL)

Ghi chú: Thực hiện biện pháp phòng trừ tổng hợp đạt kết quả cao hơn sử dụng đơn lẻ phương pháp hóa học. Chỉ sử dụng các loại thuốc BVTV có tên trong Danh mục thuốc BVTV được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng tại Việt Nam.

III. Phòng trừ dịch hại tổng hợp trên cây đậu cove

Áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM

1. Biện pháp canh tác kỹ thuật

- Vệ sinh vườn sạch sẽ, cắt tỉa các lá già vàng úa tiêu hủy, luân canh cây trồng khác họ. Chọn hạt giống đậu cove, cây giống đậu cove chất lượng, khỏe mạnh, sức đề kháng sâu bệnh tốt. giống có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Chăm sóc theo yêu cầu sinh lý của cây.
- Thực hiện ghi chép nhật ký đồng ruộng.
- Bón phân cân đối và hợp lý, tăng cường sử dụng phân hữu cơ.
- Kiểm tra đồng ruộng phát hiện và kịp thời có biện pháp quản lý thích hợp đối với sâu, bệnh

2. Biện pháp sinh học

- Hạn chế sử dụng các loại thuốc hóa học có độ độc cao để bảo vệ các loài ong ký sinh của ruồi đục lá, các loài thiên địch bắt mồi như nhện, bọ đuôi kìm… Sử dụng các chế phẩm sinh học trừ sâu bệnh

trồng cây đậu cove

3. Biện pháp vật lý

- Sử dụng bẫy màu vàng, bôi các chất bám dính: dùng nhựa thông (Colophan) nấu trộn với nhớt xe theo tỉ lệ 4/6,  bẫy Pheromone dẫn dụ côn trùng.
- Có thể sử dụng lưới ruồi cao từ 1,5 -1,8 m che chắn xung quanh vườn cây đậu cove hạn chế ruồi đục lá, sâu, côn trùng gây hại bay từ vườn khác sang

4. Biện pháp hóa học

- Khi sử dụng thuốc phải cân nhắc kỹ theo nguyên tắc 4 đúng (đúng lúc, đúng cách, đúng liều lượng, đúng thuốc) và nhớ đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi dùng, phun khi bệnh chớm xuất hiện
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật  khi thật cần thiết và theo các yêu cầu sau:
- Không sử dụng loại thuốc cấm sử dụng cho rau
- Chọn các thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp, ít độc hại với thiên địch, các động vật khác và con người
- Ưu tiên sử dụng các thuốc sinh học (thuốc vi sinh và thảo mộc)